تحلیل ظرفیت بوطیقایی اسناد مجازی در فهم و نقد متون ادبی

«اسناد مجازی» یکی از صنایع ادبی است که در سطح «جمله» شکل می گیرد؛ به این ترتیب که «گزاره» به «نهادی» که براساس «طرح واژگانی» زبان با آن متناسب نیست، اسناد داده می شود. قاطبۀ بلاغیون کهن و معاصر به ظرفیت بوطیقایی اسناد مجازی عنایت وافی نداشته اند؛ درحالی که این صنعت در فهم ادبیت متن از لحاظ ساحت آفرینش و خیال و تأثیر آن در ساختمان زبان و همچنین بیان بلاغی نقشی بسزا دارد؛ در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی و اتخاذ بوطیقای بنیان گرا، نخست با رویکرد زبانشناسانه، ساختمان دستوری، طرح واژگانی، انحراف از هنجار معنایی و کارکرد شعری آن بررسی شده و در مرحلۀ بعد با توجه به نشانه های به دست آمده از ساختمان زبانی، دو نیروی تخیل ثانویه و خیال به عنوان دو بنیاد ذهنی شکل گیری اسناد مجازی، تحلیل گشته اند و درنهایت، از طریق بیان فرایند شکل گیری اسناد مجازی، از منشأ ذهنی تا نمود زبانی، وحدت ساختمان زبانی اسناد مجازی با الگوی ذهنی آن به عنوان سنتی که ادبیّت متون را لحاظ تصویرگری و بیان بلاغی تضمین می کند، روشن گشته است.